Fibre အေၾကာင္းကိုေတာ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အရမ္း သိလို႕ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။လံုး၀ မသိတဲ့သူေတြကို ကြ်န္ေတာ့္ေလာက္ေတာ့ သိေစခ်င္လို႕ပါ။
Fibre ၾကိဳးကေတာ့သိျပီးသားျဖစ္မွာပါ။ ဖန္ေတြနဲ႕ အဓိက လုပ္ထားတာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ Fiber သင္တန္းတက္တုန္းက Fiber ကိုင္ရမွာ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္တာဗ်။ ေျပာၾကတာက Fiber စူးရင္ ဖန္စက အသားထဲ၀င္ျပီး ေသတတ္တယ္တဲ့။ ေနာက္ျပီး Laser ထြက္ေနတဲ့ Fiber ကို ၾကည့္မိရင္လည္း မ်က္စိကန္းတတ္တယ္တဲ့။ ဘယ္တစ္ခုမွ မသက္သာဘူး။ သင္တန္းမွာ Fiber ကိုင္သြားျပီးလို႕ ညဖက္က် အိပ္ရင္ ဟိုနားက စူးေနသလို ဒီနားက စူးေနသလိုလိုနဲ႕။ မ်က္စိက ဘဲ၀ါးလာသလိုလုိ။သင္တန္းျပီးသြားေတာ့ ကိုယ့္ကိုကို ေျပာမိတယ္။ ငါ မေသေသးဘူးေပါ့။
Fiber ကို ဘယ္အခ်ိန္မွာ အမ်ားဆံုးသံုးသင့္သလဲဆိုေတာ့။ကြ်န္ေတာ္တို႕ေတြ Building တစ္ခုနဲ တစ္ခုနဲ႕ Network ခ်ိတ္ရမယ္ေပါ့။ ထို Buidling ႏွစ္ခုက meter 400 ကြာတယ္ဘဲဆိုပါဆို႕။ Copper Cable သံုးမယ္ဆိုရင္ အဆင္မေျပဘူးေလ။ CopperCable က meter 100 ေလာက္ထိဘဲ ရတယ္ဆိုေတာ့။ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ခ်င္ရင္ေတာ့ Switch ေတြကို ၾကားမွာ Repeater အေနနဲ႕ ခံသံုးျပီး ခ်ိတ္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ရတာေပါ့။ Switch ေတြကို မိုးမပတ္ေအာင္၊ ရာသီဥတု ဒဏ္ခံႏိုင္ေအာင္ေတာ့ လုပ္ေပးဖို႕ေတာ့ လိုမွာေပါ့။
Fiber နဲ႕ Building ႏွစ္ခုကို ခ်ိတ္ေပးလိုက္ရင္ေတာ့ပိုအဆင္ေျပတာေပါ့။ ေရရွည္ပိုေကာင္းတာေပါ့။ေစ်းကေတာ့ ၾကီးလိမ့္မယ္။
ဒီ Case မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ Fiber ၾကိဳးဘဲသံုးရေအာင္။ Fiber ၾကိဳး၀ယ္မယ္ဆိုရင္ ၾကိဳးအမ်ိဳးအစား ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ Multimode fiber ၀ယ္မွာလား။ Single Mode Fiber ၀ယ္မွာလားဆိုျပီး။ မိမိဆြဲမယ့္ အကြာအေ၀းက meter 500 ေအာက္ဘဲ ရွိမယ္ဆိုရင္ Multi mode fiber ကို သံုးသင့္တယ္။ မိမိဆြဲမယ့္ အကြာအေ၀းက meter 500 အထက္ ရွိမယ္ဆိုရင္ Single mode fiber ကိုသံုးသင့္တယ္။ Multimode Fiber က Single Mode Fiber ထက္ပို ေစ်းသက္တာတယ္။ ျပီးေတာ့ ထပ္သိရမွာက Multimode fiber,Singlemode fiber ဆိုတာ Fiber မွ်င္တစ္ခုကို ေျပာတာ။ Fiber Core လို႕လည္းေခၚတယ္။Mutimode အမ်ိဳးအစား Fiber မွ်င္ရဲ႕ အခ်င္းက 50nm/62.5nm ရွိတယ္။ SingleMode အမိ်ဳးအစား Fiber မွ်င္ မွာဆို Fiber မွ်င္ရဲ႕ အခ်င္းက 10nm ေလာက္ဘဲရွိတယ္။Multimode Fiber အမွ်င္ထက္ ပိုက်ည္းတာေပါ့။ ပိုက်ဥ္းေတာ့ အလင္းက ထို Fiber မွ်င္မွာ ျဖတ္တဲ့အခါ ေ၀းေ၀းသြားႏိုင္တယ္။တနည္းအားျဖင့္ Fiber ၾကိဳးရွည္ရွည္ ဆြဲလို႕ရတာေပါ့။
Fiber တစ္ၾကိဳးမွာ Fiber မွ်င္ေတြ တစ္ခု ထက္မက ပါတယ္။ 4 core fiber cable ဆိုတာက Fiber Cable မည္းမည္း ၾကီးကို ခြဲလိုက္ရင္ အထဲမွာ fiber core (fiber အမွ်င္) ေလးပင္ကိုေတြ႕လိမ့္မယ္။ ထို အမ်ွင္ေတြကို အေရာင္ေတြ ဆိုးထားတယ္။ ထိုအေရာင္ကို ၾကည့္ျပီးမွသာ တဘက္ရဲ႕ fiber မွ်င္ကို ေနာက္တဘက္မွာ လြယ္လြယ္ကူကူရွာႏုိင္မွာေလ။ 4 core fiber မွာ အထဲမွာ fiber အမွ်င္ ၄ မွ်င္ပါတယ္။ တစ္မွ်င္ထဲလည္း သံုးႏိုင္တယ္။ တျခားအမွ်င္ေတြကို လိုမွ သံုးလည္း ရတယ္။
ဒါမွမဟုတ္ ရွိသမွ် Fiber အမွ်င္ ၄ ခုကို တျပိဳင္နက္တည္း သံုးလို႕ရတယ္။ဒီလို Case ေတြမွာေပါ့။
Fibre ၾကိဳးကေတာ့သိျပီးသားျဖစ္မွာပါ။ ဖန္ေတြနဲ႕ အဓိက လုပ္ထားတာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ Fiber သင္တန္းတက္တုန္းက Fiber ကိုင္ရမွာ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္တာဗ်။ ေျပာၾကတာက Fiber စူးရင္ ဖန္စက အသားထဲ၀င္ျပီး ေသတတ္တယ္တဲ့။ ေနာက္ျပီး Laser ထြက္ေနတဲ့ Fiber ကို ၾကည့္မိရင္လည္း မ်က္စိကန္းတတ္တယ္တဲ့။ ဘယ္တစ္ခုမွ မသက္သာဘူး။ သင္တန္းမွာ Fiber ကိုင္သြားျပီးလို႕ ညဖက္က် အိပ္ရင္ ဟိုနားက စူးေနသလို ဒီနားက စူးေနသလိုလိုနဲ႕။ မ်က္စိက ဘဲ၀ါးလာသလိုလုိ။သင္တန္းျပီးသြားေတာ့ ကိုယ့္ကိုကို ေျပာမိတယ္။ ငါ မေသေသးဘူးေပါ့။
Fiber ကို ဘယ္အခ်ိန္မွာ အမ်ားဆံုးသံုးသင့္သလဲဆိုေတာ့။ကြ်န္ေတာ္တို႕ေတြ Building တစ္ခုနဲ တစ္ခုနဲ႕ Network ခ်ိတ္ရမယ္ေပါ့။ ထို Buidling ႏွစ္ခုက meter 400 ကြာတယ္ဘဲဆိုပါဆို႕။ Copper Cable သံုးမယ္ဆိုရင္ အဆင္မေျပဘူးေလ။ CopperCable က meter 100 ေလာက္ထိဘဲ ရတယ္ဆိုေတာ့။ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ခ်င္ရင္ေတာ့ Switch ေတြကို ၾကားမွာ Repeater အေနနဲ႕ ခံသံုးျပီး ခ်ိတ္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ရတာေပါ့။ Switch ေတြကို မိုးမပတ္ေအာင္၊ ရာသီဥတု ဒဏ္ခံႏိုင္ေအာင္ေတာ့ လုပ္ေပးဖို႕ေတာ့ လိုမွာေပါ့။
Fiber နဲ႕ Building ႏွစ္ခုကို ခ်ိတ္ေပးလိုက္ရင္ေတာ့ပိုအဆင္ေျပတာေပါ့။ ေရရွည္ပိုေကာင္းတာေပါ့။ေစ်းကေတာ့ ၾကီးလိမ့္မယ္။
ဒီ Case မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ Fiber ၾကိဳးဘဲသံုးရေအာင္။ Fiber ၾကိဳး၀ယ္မယ္ဆိုရင္ ၾကိဳးအမ်ိဳးအစား ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ Multimode fiber ၀ယ္မွာလား။ Single Mode Fiber ၀ယ္မွာလားဆိုျပီး။ မိမိဆြဲမယ့္ အကြာအေ၀းက meter 500 ေအာက္ဘဲ ရွိမယ္ဆိုရင္ Multi mode fiber ကို သံုးသင့္တယ္။ မိမိဆြဲမယ့္ အကြာအေ၀းက meter 500 အထက္ ရွိမယ္ဆိုရင္ Single mode fiber ကိုသံုးသင့္တယ္။ Multimode Fiber က Single Mode Fiber ထက္ပို ေစ်းသက္တာတယ္။ ျပီးေတာ့ ထပ္သိရမွာက Multimode fiber,Singlemode fiber ဆိုတာ Fiber မွ်င္တစ္ခုကို ေျပာတာ။ Fiber Core လို႕လည္းေခၚတယ္။Mutimode အမ်ိဳးအစား Fiber မွ်င္ရဲ႕ အခ်င္းက 50nm/62.5nm ရွိတယ္။ SingleMode အမိ်ဳးအစား Fiber မွ်င္ မွာဆို Fiber မွ်င္ရဲ႕ အခ်င္းက 10nm ေလာက္ဘဲရွိတယ္။Multimode Fiber အမွ်င္ထက္ ပိုက်ည္းတာေပါ့။ ပိုက်ဥ္းေတာ့ အလင္းက ထို Fiber မွ်င္မွာ ျဖတ္တဲ့အခါ ေ၀းေ၀းသြားႏိုင္တယ္။တနည္းအားျဖင့္ Fiber ၾကိဳးရွည္ရွည္ ဆြဲလို႕ရတာေပါ့။
Fiber တစ္ၾကိဳးမွာ Fiber မွ်င္ေတြ တစ္ခု ထက္မက ပါတယ္။ 4 core fiber cable ဆိုတာက Fiber Cable မည္းမည္း ၾကီးကို ခြဲလိုက္ရင္ အထဲမွာ fiber core (fiber အမွ်င္) ေလးပင္ကိုေတြ႕လိမ့္မယ္။ ထို အမ်ွင္ေတြကို အေရာင္ေတြ ဆိုးထားတယ္။ ထိုအေရာင္ကို ၾကည့္ျပီးမွသာ တဘက္ရဲ႕ fiber မွ်င္ကို ေနာက္တဘက္မွာ လြယ္လြယ္ကူကူရွာႏုိင္မွာေလ။ 4 core fiber မွာ အထဲမွာ fiber အမွ်င္ ၄ မွ်င္ပါတယ္။ တစ္မွ်င္ထဲလည္း သံုးႏိုင္တယ္။ တျခားအမွ်င္ေတြကို လိုမွ သံုးလည္း ရတယ္။
ဒါမွမဟုတ္ ရွိသမွ် Fiber အမွ်င္ ၄ ခုကို တျပိဳင္နက္တည္း သံုးလို႕ရတယ္။ဒီလို Case ေတြမွာေပါ့။
Company တစ္ခုက Buidling ႏွစ္လံုးစလံုးမွာ ရွိတယ္။ Builing တစ္ခုစီမွာ Company ေပါင္း ၄ ခုရွိတယ္။Company တစ္ခုက Building ႏွစ္လံုးလံုးမွာရွိတယ္။ ပံုမွန္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ Copper cable သံုးမယ္ဆိုရင္ ၾကိဳးေလးၾကိဳး ဆြဲေပးရမယ္ေလ။ Building 1 ရဲ႕ company A နဲ႕ Buidling 2 ရဲ႕ company A တို႕ရဲ႕ Switch ႏွစ္ခု ကို ခ်ိတ္ဖို႕ ၾကိဳးတစ္ၾကိဳး။
Building 1 ရဲ႕ company B နဲ႕Buidling 2 ရဲ႕ company B တို႕ရဲ႕ Switch ႏွစ္ခု ကို ခ်ိတ္ဖို႕ ၾကိဳးတစ္ၾကိဳး စသျဖင့္ Copper cable ၾကိဳးေလးၾကိဳးဆြဲရမယ္။
4 core Fiber cable ကို သံုးမယ္ဆိုရင္ Fiber တစ္ၾကိဳးဘဲ ဆြဲစရာလိုတယ္။ အေဆာက္အအံုထဲေရာက္မွ Fiber ၾကိဳးကိုခြဲ။ အထဲမွာ Fiber အမ်င္ ၄ မွ်င္ထြက္လာမယ္။ တမွ်င္ကို Company A ရဲ႕ Switch တစ္ခုအတြက္သံုး။ေနာက္တစ္မွ်င္ကို Company B ရဲ႕ Switch အတြက္သံုး။ ဒါဆို Backbone မွာ ၾကိဳးေတြအမ်ားၾကီးဆြဲစရာမလိုေတာ့ဘူး။
Copper Cable မွာ Network ေခါင္း RJ45 ကို သံုးသလိုဘဲ Fiber မွာ အသံုးမ်ားတဲ့ Network ေခါင္း အမ်ိဳးအစား3 မ်ိဳးရွိတယ္။အဲ့ဒါေတြက LC,SC,MTRJ ။Fiber မွာ Fiber ေခါင္း ညွပ္ၾကတာရွားတယ္။ fiber connector မညွပ္ၾကဘဲ Fiber မွ်င္ကို ဆက္ၾကတယ္။ ဘယ္လိုလဲဆိုရင္ Fiber ေခါင္းတဘက္ညွပ္ျပီးသား ၾကိဳးကို၀ယ္တယ္။ ေနာက္ တဘက္က မညွပ္ရေသးဘူးေပါ့။ Fiber မွ်င္ဘဲရွိတာေပါ့။အဲ့ဒီလို Cable ကို Pigtail လို႕လည္းေခၚၾကတယ္ ။ ထို မညွပ္ရေသးတဲ့ Fiber မွ်င္နဲ႕ Fiber ၾကိဳးခြဲလို႕ထြက္လာတဲ့ Fiber မွ်င္တစ္ခုနဲ႕ ဆက္ တယ္။ဆက္ပံု ဆက္နည္း ႏွစ္နည္းရွိတယ္။ တစ္နည္းက Mechanical Splice ဆက္တာ။ ဆက္ဖို႕ အတြက္ tool ေတြမလိုဘူး။ လက္နဲ႕ ဆက္တာ။ သိပ္ေတာ့ Reliability မျဖစ္ဘူးေပါ့။
ေနာက္တစ္နည္းက စက္နဲ႕ fiber အမွ်င္ ႏွစ္ခုကို ဆက္တာ။ ဘာ စက္ကို သံုးျပီး ဆက္လဲဆိုရင္ Splicing Machine ဆိုတဲ့ စက္ကို သံုးျပီး ဆက္တာ။ထိုစက္ကိုဘဲ သိန္း ၅၀ ေလာက္ေပးရတယ္။ Fusing Splice လုပ္တယ္ လို႕ေခၚတယ္။
Copper Cable မွာ Network ၾကိဳးေတြ အထဲမွာ ပ်က္ေနလား ဆိုတာကို သိခ်င္ရင္ Cable Tester ကို သံုးရသလိုဘဲ Fiber မွာဆို Power Meter ကို သံုးေပးရတယ္။
Power Meter ပံု။
Power meter မွာ Device ႏွစ္စံု ရွိတယ္။ Transmit device နဲ႕ Receive device။ဘယ္လို ၾကိဳးေကာငး္မေကာင္းစမး္လဲဆိုရင္ အရင္ Transmit device ကို fiber အမွ်င္ တဘက္ အစမွာ တပ္။ ျပီးရင္ Transmit device က Fiber မွ်င္မွာ Power တစ္ခု လႊတ္လိုက္တယ္။ အဲ့ဒီ power က Fiber ၾကိဳးတေလ်ာက္မွာ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့သြားတယ္ (Loss ျဖစ္သြားတယ္ေပါ့) ။ Receive device က ေနာက္ ၾကိဳးအဆံုးဘက္မွာ တပ္ျပီး Transmit device လႊတ္လိုက္တဲ့ power ဘယ္ေလာက္ေလ်ာ့သြားလဲဆိုတာကို တုိင္းတယ္။ Fiber cable ရဲ႕ အကြာအေ၀းေၾကာင့္ က်တဲ့ power loss ဘဲ ရွိမယ္ဆိုရင္ Fiber ေကာင္းတယ္လို႕ သတ္မွတ္တယ္။
Fiber cable ေတြရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္မွာ ဘယ္ေလာက္အကြာအေ၀းေရာက္တိုင္း ဘယ္ေလာက္ Power က်မလဲဆိုတာ ရွိတယ္။
Power Meter (Transmitter) ကေန Fiber မွ်င္ရဲ႕ အစတစ္ေနရာကေန fiber မွ်င္ထဲ Power ေပးလိုက္တယ္။
Power ကို 10 W ေပးလိုက္တယ္။ Fiber cable ရဲ႕အရွည္က 2km ရွိတယ္ဆိုပါေတာ့။ Fiber မွ်င္ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္မွာ 1 km တိုင္း Power 2 W က်ခြင့္ရွိမယ္။ ဒါဆို Fiber cable က 2km ရွည္ေတာ့ power က 4 W က်မယ္။ 10 W နဲ႕ transmitter ကလႊတ္လိုက္ေတာ့ 6 W က်န္မယ္။
ဒါဆို Fiber အဆံုးမွာ Power meter (Receiver) နဲ႕ တိုင္းလိုက္လို႕ 6W ဘဲလာျပရင္ Fiber Cable ေကာင္းတယ္လို႕သတ္မွတ္ႏိုင္တယ္။ Power က 6W ေအာက္ထက္ ပိုက်ေနရင္ Fiber Cable ဆြဲတုန္းက Fiber ေခါက္သြားလို႕၊ ဒါမွမဟုတ္ Fiber တစ္ခုခုနဲ႕ထိျပီးနာသြားတာေၾကာင့္ Power ထပ္က်သြားတာ ျဖစ္တယ္။
Fiber Troubleshooting device မွာ အသံုးမ်ားတဲ့ device တစ္ခုရွိတယ္။ သူ႕ကို OTDR လို႕ေခၚတယ္။ သူက Fiber အမ်ွင္အစ တစ္ခုကို device ထဲထည့္လိုက္တယ္(အရင္ေခါင္းတပ္ေပးရတယ္) ။ ထို OTDR မွာ Display ပါတယ္။ ထို Display က Fiber Cable ဘယ္ေလာက္ အကြာအေ၀းမွာ ဘယ္ေလာက္ Power အရမ္းက်သြားလဲဆိုတာကို Loss/Distance Graph နဲ႕ ျပတယ္္။ Power အလြန္အမင္းက်ျပီး ေနာက္ဆံုး အဆံုးထိက်သြားရင္ အဲ့ဒီအကြာအေ၀းေလာက္မွာ Fiber မွ်င္ျပတ္သြားျပီလို႕ သိႏိုင္တယ္။ OTDR မွာ ထို ျပတ္သြားတဲ့ Distance ကို ၾကည့္ျပီး ထိုေနရာမွာ တ၀ိုက္မွာရွိတဲ့ ပ်က္သြားတဲ့ Fiber အမွ်င္ကို ရွာျပီး ျပန္ဆက္ႏုိင္တယ္။ တကယ္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ Fiber ျပတ္တဲ့ေနရာကို ရွာဖို႕က ခက္တယ္ဆိုေတာ့ Fiber အမွ်င္ ျပတ္တဲ့ အပိုင္းပါႏိုင္တဲ့ Fiber တစ္ပိုင္းကို ျဖတ္ခ်လိုက္တယ္။ (ထို ျဖတ္ထားတဲ့ ၾကိဳးထဲမွာ Fiber ျပတ္တဲ့ေနရာေတာ့ ပါရမွာေပါ့) ျပီးရင္ ျဖတ္ထားတဲ့ ၾကိဳးအရွည္အတိုင္း ၾကိဳးအေကာင္းတစ္ခုကိုယူ။ ျပီးရင္ ျဖတ္ထားတဲ့ေနရာ ႏွစ္ေနရာ မွာ ဆက္ေပးရမယ္။
အႏွစ္ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ OTDR က Fiber cable က ဘယ္ေလာက္အကြာအေ၀း ဘယ္ေလာက္မွာ ျပတ္ေနတယ္ဆိုတာကို ျပေပးတယ္။ ျပီးရင္ ဘယ္ေလာက္ အကြာအေ၀းမွာ Fiber ေခါက္ေနလဲဆိုတာကို ျပေပးတယ္။ ဘယ္ေလာက္ အကြာအေ၀းမွာ Fiber နာေနလဲဆိုတာကို ျပေပးတယ္။ ဒါေတြကို OTDR Display မွာျပတဲ့ Power loss ကို ၾကည့္ျပီး ဆံုးျဖတ္ရတယ္။
ဟုတ္ျပီ။ ဒါဆိုရင္ Builing ႏွစ္ခုမွာရွိတဲ့ Switch ႏွစ္ခုကို Fiber cable သံုးျပီးခ်ိတ္မယ္ဆိုတဲ့ Case ကို ျပန္ဆက္ၾကရေအာင္။Switch ေတြမွာ Fiber Connector (SC,LC,MTRJ) ေတြ ခ်ိတ္ဖို႕ port မပါဘူးဆိုရင္ Device တစ္ခု ၀ယ္ဖို႕ လိုမယ္။ ထို Device ကို Media Converter လို႕ေခၚတယ္။ ထို Media Converter မွာ Switch နဲ႕ ခ်ိတ္ဖို႕ RJ45 port နဲ႕ Fiber connector ၀င္ဖုိ႕ SC,LC,MTRJ တစ္ခုခု port ပါလိမ့္မယ္။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာရရင္ Port ႏွစ္ခုပါတာေပါ့။ RJ45 port နဲ႕ (SC or LC or MTRJ) port ေပါ့။
Building 1 ရဲ႕ company B နဲ႕Buidling 2 ရဲ႕ company B တို႕ရဲ႕ Switch ႏွစ္ခု ကို ခ်ိတ္ဖို႕ ၾကိဳးတစ္ၾကိဳး စသျဖင့္ Copper cable ၾကိဳးေလးၾကိဳးဆြဲရမယ္။
4 core Fiber cable ကို သံုးမယ္ဆိုရင္ Fiber တစ္ၾကိဳးဘဲ ဆြဲစရာလိုတယ္။ အေဆာက္အအံုထဲေရာက္မွ Fiber ၾကိဳးကိုခြဲ။ အထဲမွာ Fiber အမ်င္ ၄ မွ်င္ထြက္လာမယ္။ တမွ်င္ကို Company A ရဲ႕ Switch တစ္ခုအတြက္သံုး။ေနာက္တစ္မွ်င္ကို Company B ရဲ႕ Switch အတြက္သံုး။ ဒါဆို Backbone မွာ ၾကိဳးေတြအမ်ားၾကီးဆြဲစရာမလိုေတာ့ဘူး။
Copper Cable မွာ Network ေခါင္း RJ45 ကို သံုးသလိုဘဲ Fiber မွာ အသံုးမ်ားတဲ့ Network ေခါင္း အမ်ိဳးအစား3 မ်ိဳးရွိတယ္။အဲ့ဒါေတြက LC,SC,MTRJ ။Fiber မွာ Fiber ေခါင္း ညွပ္ၾကတာရွားတယ္။ fiber connector မညွပ္ၾကဘဲ Fiber မွ်င္ကို ဆက္ၾကတယ္။ ဘယ္လိုလဲဆိုရင္ Fiber ေခါင္းတဘက္ညွပ္ျပီးသား ၾကိဳးကို၀ယ္တယ္။ ေနာက္ တဘက္က မညွပ္ရေသးဘူးေပါ့။ Fiber မွ်င္ဘဲရွိတာေပါ့။အဲ့ဒီလို Cable ကို Pigtail လို႕လည္းေခၚၾကတယ္ ။ ထို မညွပ္ရေသးတဲ့ Fiber မွ်င္နဲ႕ Fiber ၾကိဳးခြဲလို႕ထြက္လာတဲ့ Fiber မွ်င္တစ္ခုနဲ႕ ဆက္ တယ္။ဆက္ပံု ဆက္နည္း ႏွစ္နည္းရွိတယ္။ တစ္နည္းက Mechanical Splice ဆက္တာ။ ဆက္ဖို႕ အတြက္ tool ေတြမလိုဘူး။ လက္နဲ႕ ဆက္တာ။ သိပ္ေတာ့ Reliability မျဖစ္ဘူးေပါ့။
ေနာက္တစ္နည္းက စက္နဲ႕ fiber အမွ်င္ ႏွစ္ခုကို ဆက္တာ။ ဘာ စက္ကို သံုးျပီး ဆက္လဲဆိုရင္ Splicing Machine ဆိုတဲ့ စက္ကို သံုးျပီး ဆက္တာ။ထိုစက္ကိုဘဲ သိန္း ၅၀ ေလာက္ေပးရတယ္။ Fusing Splice လုပ္တယ္ လို႕ေခၚတယ္။
Copper Cable မွာ Network ၾကိဳးေတြ အထဲမွာ ပ်က္ေနလား ဆိုတာကို သိခ်င္ရင္ Cable Tester ကို သံုးရသလိုဘဲ Fiber မွာဆို Power Meter ကို သံုးေပးရတယ္။
Power Meter ပံု။
Power meter မွာ Device ႏွစ္စံု ရွိတယ္။ Transmit device နဲ႕ Receive device။ဘယ္လို ၾကိဳးေကာငး္မေကာင္းစမး္လဲဆိုရင္ အရင္ Transmit device ကို fiber အမွ်င္ တဘက္ အစမွာ တပ္။ ျပီးရင္ Transmit device က Fiber မွ်င္မွာ Power တစ္ခု လႊတ္လိုက္တယ္။ အဲ့ဒီ power က Fiber ၾကိဳးတေလ်ာက္မွာ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့သြားတယ္ (Loss ျဖစ္သြားတယ္ေပါ့) ။ Receive device က ေနာက္ ၾကိဳးအဆံုးဘက္မွာ တပ္ျပီး Transmit device လႊတ္လိုက္တဲ့ power ဘယ္ေလာက္ေလ်ာ့သြားလဲဆိုတာကို တုိင္းတယ္။ Fiber cable ရဲ႕ အကြာအေ၀းေၾကာင့္ က်တဲ့ power loss ဘဲ ရွိမယ္ဆိုရင္ Fiber ေကာင္းတယ္လို႕ သတ္မွတ္တယ္။
Fiber cable ေတြရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္မွာ ဘယ္ေလာက္အကြာအေ၀းေရာက္တိုင္း ဘယ္ေလာက္ Power က်မလဲဆိုတာ ရွိတယ္။
Power Meter (Transmitter) ကေန Fiber မွ်င္ရဲ႕ အစတစ္ေနရာကေန fiber မွ်င္ထဲ Power ေပးလိုက္တယ္။
Power ကို 10 W ေပးလိုက္တယ္။ Fiber cable ရဲ႕အရွည္က 2km ရွိတယ္ဆိုပါေတာ့။ Fiber မွ်င္ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္မွာ 1 km တိုင္း Power 2 W က်ခြင့္ရွိမယ္။ ဒါဆို Fiber cable က 2km ရွည္ေတာ့ power က 4 W က်မယ္။ 10 W နဲ႕ transmitter ကလႊတ္လိုက္ေတာ့ 6 W က်န္မယ္။
ဒါဆို Fiber အဆံုးမွာ Power meter (Receiver) နဲ႕ တိုင္းလိုက္လို႕ 6W ဘဲလာျပရင္ Fiber Cable ေကာင္းတယ္လို႕သတ္မွတ္ႏိုင္တယ္။ Power က 6W ေအာက္ထက္ ပိုက်ေနရင္ Fiber Cable ဆြဲတုန္းက Fiber ေခါက္သြားလို႕၊ ဒါမွမဟုတ္ Fiber တစ္ခုခုနဲ႕ထိျပီးနာသြားတာေၾကာင့္ Power ထပ္က်သြားတာ ျဖစ္တယ္။
Fiber Troubleshooting device မွာ အသံုးမ်ားတဲ့ device တစ္ခုရွိတယ္။ သူ႕ကို OTDR လို႕ေခၚတယ္။ သူက Fiber အမ်ွင္အစ တစ္ခုကို device ထဲထည့္လိုက္တယ္(အရင္ေခါင္းတပ္ေပးရတယ္) ။ ထို OTDR မွာ Display ပါတယ္။ ထို Display က Fiber Cable ဘယ္ေလာက္ အကြာအေ၀းမွာ ဘယ္ေလာက္ Power အရမ္းက်သြားလဲဆိုတာကို Loss/Distance Graph နဲ႕ ျပတယ္္။ Power အလြန္အမင္းက်ျပီး ေနာက္ဆံုး အဆံုးထိက်သြားရင္ အဲ့ဒီအကြာအေ၀းေလာက္မွာ Fiber မွ်င္ျပတ္သြားျပီလို႕ သိႏိုင္တယ္။ OTDR မွာ ထို ျပတ္သြားတဲ့ Distance ကို ၾကည့္ျပီး ထိုေနရာမွာ တ၀ိုက္မွာရွိတဲ့ ပ်က္သြားတဲ့ Fiber အမွ်င္ကို ရွာျပီး ျပန္ဆက္ႏုိင္တယ္။ တကယ္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ Fiber ျပတ္တဲ့ေနရာကို ရွာဖို႕က ခက္တယ္ဆိုေတာ့ Fiber အမွ်င္ ျပတ္တဲ့ အပိုင္းပါႏိုင္တဲ့ Fiber တစ္ပိုင္းကို ျဖတ္ခ်လိုက္တယ္။ (ထို ျဖတ္ထားတဲ့ ၾကိဳးထဲမွာ Fiber ျပတ္တဲ့ေနရာေတာ့ ပါရမွာေပါ့) ျပီးရင္ ျဖတ္ထားတဲ့ ၾကိဳးအရွည္အတိုင္း ၾကိဳးအေကာင္းတစ္ခုကိုယူ။ ျပီးရင္ ျဖတ္ထားတဲ့ေနရာ ႏွစ္ေနရာ မွာ ဆက္ေပးရမယ္။
အႏွစ္ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ OTDR က Fiber cable က ဘယ္ေလာက္အကြာအေ၀း ဘယ္ေလာက္မွာ ျပတ္ေနတယ္ဆိုတာကို ျပေပးတယ္။ ျပီးရင္ ဘယ္ေလာက္ အကြာအေ၀းမွာ Fiber ေခါက္ေနလဲဆိုတာကို ျပေပးတယ္။ ဘယ္ေလာက္ အကြာအေ၀းမွာ Fiber နာေနလဲဆိုတာကို ျပေပးတယ္။ ဒါေတြကို OTDR Display မွာျပတဲ့ Power loss ကို ၾကည့္ျပီး ဆံုးျဖတ္ရတယ္။
ဟုတ္ျပီ။ ဒါဆိုရင္ Builing ႏွစ္ခုမွာရွိတဲ့ Switch ႏွစ္ခုကို Fiber cable သံုးျပီးခ်ိတ္မယ္ဆိုတဲ့ Case ကို ျပန္ဆက္ၾကရေအာင္။Switch ေတြမွာ Fiber Connector (SC,LC,MTRJ) ေတြ ခ်ိတ္ဖို႕ port မပါဘူးဆိုရင္ Device တစ္ခု ၀ယ္ဖို႕ လိုမယ္။ ထို Device ကို Media Converter လို႕ေခၚတယ္။ ထို Media Converter မွာ Switch နဲ႕ ခ်ိတ္ဖို႕ RJ45 port နဲ႕ Fiber connector ၀င္ဖုိ႕ SC,LC,MTRJ တစ္ခုခု port ပါလိမ့္မယ္။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာရရင္ Port ႏွစ္ခုပါတာေပါ့။ RJ45 port နဲ႕ (SC or LC or MTRJ) port ေပါ့။
Media Converter မွာ 100baseFX, 1000BaseLX စသည္ျဖင့္ Standard ေတြရွိေသးတယ္။ 100baseFX Media Converter မွာဆိုရင္ Mutimode Fiber Cable ဘဲ ခ်ိတ္ခြင့္ရွိမယ္။ Speed က 100 Mbps နဲ႕ meter 500 ထိဘဲရမယ္။100BaseFX မွာ ကြ်န္ေတာ္ေျပာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲဆိုရင္ 100BaseFX media converter ရဲ႕ Specification မွာ ေဖာ္ျပေလ့ရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ Fiber Media Converter ကိုေတာ့ ဘားလမ္းမွာရွိတဲ့ Access Spectrum မွာ၀ယ္လို႕ရတယ္။ Fiber ၾကိဳးေတြကို ေတာ့ Yatanarpon fiber company က ထုတ္ေနတယ္။ Fiber cable ၀ယ္ရင္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဇြန္လႊတ္တဲ့ ရစ္ဘီး အၾကီးစားမွာ Fiber cable ေတြကို ပတ္ထားတာကို ၀ယ္ရတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ Drum အလိုက္ ၀ယ္ရတာေပါ့။ Drum တစ္ခုမွာ Fiber ၾကိဳး ဘယ္ေလာက္ Kilometer ပါလဲဆိုတာရွိေသးတယ္။
Media Converter မွာ 100baseFX, 1000BaseLX စသည္ျဖင့္ Standard ေတြရွိေသးတယ္။ 100baseFX Media Converter မွာဆိုရင္ Mutimode Fiber Cable ဘဲ ခ်ိတ္ခြင့္ရွိမယ္။ Speed က 100 Mbps နဲ႕ meter 500 ထိဘဲရမယ္။100BaseFX မွာ ကြ်န္ေတာ္ေျပာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲဆိုရင္ 100BaseFX media converter ရဲ႕ Specification မွာ ေဖာ္ျပေလ့ရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ Fiber Media Converter ကိုေတာ့ ဘားလမ္းမွာရွိတဲ့ Access Spectrum မွာ၀ယ္လို႕ရတယ္။ Fiber ၾကိဳးေတြကို ေတာ့ Yatanarpon fiber company က ထုတ္ေနတယ္။ Fiber cable ၀ယ္ရင္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဇြန္လႊတ္တဲ့ ရစ္ဘီး အၾကီးစားမွာ Fiber cable ေတြကို ပတ္ထားတာကို ၀ယ္ရတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ Drum အလိုက္ ၀ယ္ရတာေပါ့။ Drum တစ္ခုမွာ Fiber ၾကိဳး ဘယ္ေလာက္ Kilometer ပါလဲဆိုတာရွိေသးတယ္။
Media Converter မွာ 100baseFX, 1000BaseLX စသည္ျဖင့္ Standard ေတြရွိေသးတယ္။ 100baseFX Media Converter မွာဆိုရင္ Mutimode Fiber Cable ဘဲ ခ်ိတ္ခြင့္ရွိမယ္။ Speed က 100 Mbps နဲ႕ meter 500 ထိဘဲရမယ္။100BaseFX မွာ ကြ်န္ေတာ္ေျပာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲဆိုရင္ 100BaseFX media converter ရဲ႕ Specification မွာ ေဖာ္ျပေလ့ရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ Fiber Media Converter ကိုေတာ့ ဘားလမ္းမွာရွိတဲ့ Access Spectrum မွာ၀ယ္လို႕ရတယ္။ Fiber ၾကိဳးေတြကို ေတာ့ Yatanarpon fiber company က ထုတ္ေနတယ္။ Fiber cable ၀ယ္ရင္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဇြန္လႊတ္တဲ့ ရစ္ဘီး အၾကီးစားမွာ Fiber cable ေတြကို ပတ္ထားတာကို ၀ယ္ရတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ Drum အလိုက္ ၀ယ္ရတာေပါ့။ Drum တစ္ခုမွာ Fiber ၾကိဳး ဘယ္ေလာက္ Kilometer ပါလဲဆိုတာရွိေသးတယ္။
Media converter မသံုးဘဲ ခ်ိတ္နည္း
တခ်ိဳ႕ Switch ေတြမွာ GBIC,SFP slot ေတြ ပါတာ ေတြ႕ဖူးၾကမွာပါ။ အဲ့ဒီ Slot ေတြမွာ fiber port ပါတဲ့ GBIC module , SFP module ေတြ တပ္လိုက္ရင္ Media Converter ေတြခံစရာမလိုဘဲ Fiber connector ေတြ Switch ထဲကို တုိက္ရိုက္ ထည့္လို႕ရသြားမယ္။ SFP module မွာ LC connector တပ္ဖုိ႕ LC port ပါျပီး GBIC module SC/MT-RJ connector port ပါတယ္။
အျပင္မွာ တကယ္ လက္ေတြ႕ ခ်ိတ္ၾကတာက Fiber က လာတဲ့ ၾကိဳးကို Media Converter ထဲ တိုက္ရိုက္ မထည့္ၾကဘူး။ ODF (optical distribution frame) ထဲမွာ အရင္ထည့္တယ္။ (ODF frame ဆိုတာ သံဘံုးၾကီး တစ္ခုပါဘဲ။) ျပီးမွ ထို ODF Frame က port နဲ႕ Media Converter ရဲ႕ Fiber Port ကို Fiber Patch Cord Cable သံုးျပီး ခ်ိတ္လိုက္တယ္။ ODF ထဲမွာ Fiber cable ၾကိဳး၀င္တယ္။ ျပီးရင္ Fiber ၾကိဳးကို ခြဲျပီး ထြက္လာတဲ့ Fiber မွ်င္နဲ႕ ODF ထဲက Fiber မွ်င္ (pigtail fiber) တို႕ကို Splicing လုပ္ေပးရတယ္။ေအာက္ကပံုမွာ ODF ပါတဲ့ ပံုကိုျပထားတယ္။
တခ်ိဳ႕ Switch ေတြမွာ GBIC,SFP slot ေတြ ပါတာ ေတြ႕ဖူးၾကမွာပါ။ အဲ့ဒီ Slot ေတြမွာ fiber port ပါတဲ့ GBIC module , SFP module ေတြ တပ္လိုက္ရင္ Media Converter ေတြခံစရာမလိုဘဲ Fiber connector ေတြ Switch ထဲကို တုိက္ရိုက္ ထည့္လို႕ရသြားမယ္။ SFP module မွာ LC connector တပ္ဖုိ႕ LC port ပါျပီး GBIC module SC/MT-RJ connector port ပါတယ္။
အျပင္မွာ တကယ္ လက္ေတြ႕ ခ်ိတ္ၾကတာက Fiber က လာတဲ့ ၾကိဳးကို Media Converter ထဲ တိုက္ရိုက္ မထည့္ၾကဘူး။ ODF (optical distribution frame) ထဲမွာ အရင္ထည့္တယ္။ (ODF frame ဆိုတာ သံဘံုးၾကီး တစ္ခုပါဘဲ။) ျပီးမွ ထို ODF Frame က port နဲ႕ Media Converter ရဲ႕ Fiber Port ကို Fiber Patch Cord Cable သံုးျပီး ခ်ိတ္လိုက္တယ္။ ODF ထဲမွာ Fiber cable ၾကိဳး၀င္တယ္။ ျပီးရင္ Fiber ၾကိဳးကို ခြဲျပီး ထြက္လာတဲ့ Fiber မွ်င္နဲ႕ ODF ထဲက Fiber မွ်င္ (pigtail fiber) တို႕ကို Splicing လုပ္ေပးရတယ္။ေအာက္ကပံုမွာ ODF ပါတဲ့ ပံုကိုျပထားတယ္။
အျပင္မွာ တကယ္ လက္ေတြ႕ ခ်ိတ္ၾကတာက Fiber က လာတဲ့ ၾကိဳးကို Media Converter ထဲ တိုက္ရိုက္ မထည့္ၾကဘူး။ ODF (optical distribution frame) ထဲမွာ အရင္ထည့္တယ္။ (ODF frame ဆိုတာ သံဘံုးၾကီး တစ္ခုပါဘဲ။) ျပီးမွ ထို ODF Frame က port နဲ႕ Media Converter ရဲ႕ Fiber Port ကို Fiber Patch Cord Cable သံုးျပီး ခ်ိတ္လိုက္တယ္။ ODF ထဲမွာ Fiber cable ၾကိဳး၀င္တယ္။ ျပီးရင္ Fiber ၾကိဳးကို ခြဲျပီး ထြက္လာတဲ့ Fiber မွ်င္နဲ႕ ODF ထဲက Fiber မွ်င္ (pigtail fiber) တို႕ကို Splicing လုပ္ေပးရတယ္။ေအာက္ကပံုမွာ ODF ပါတဲ့ ပံုကိုျပထားတယ္။
(ကြ်န္ေတာ္တို႕ အထက္ကပံုစံလိုမ်ိဳး builidng တစ္လံုနဲ႕ တစ္လံုး Fiber ခ်ိတ္ရမယ္ဆိုရင္ OTDR, PowerMeter,Splicing Machine ေတြရွိမွ ခ်ိတ္ႏိုင္မွာလားေမးစရာရွိတယ္။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒီ device ေတြက အရမ္းေစ်းၾကီးတာကိုး။ အဲ့ဒီ Device ေတြ မသံုးဘဲနဲ႕လည္း Fiber ေတြ ခ်ိတ္သံုး ႏိုင္တယ္။ Pigtail ၾကိဳးဆက္ရင္ Mechanical Spicing နဲ႕ ၾကိဳးဆက္္မယ္။ ျပီးရင္ ping tail ရဲ႕ Fiber connector ကို Media converter ထဲထည့္မယ္။ ျပီးရင္ Media connector နဲ႕ Switch ကိုခ်ိတ္လိုက္မယ္္။ Switch ထဲ ၾကိဳးေရာက္ျပီးတဲ့အခါ ထို Switch မွာ ခ်ိတ္ထားတဲ့ computer နဲ႕ တျခားဘက္ရဲ႕ Switch မွာ ခ်ိတ္ထားတဲ့ computer တို႕ အခ်င္းခ်င္း ping ၾကည့္လို႕ ရရင္ Connection ရျပီ။ မရမခ်င္း Mechanical Splice ျပန္လုပ္။
ဒီေလာက္ပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္သိတာလဲ ကုန္ပါျပီ။
ဒီေလာက္ပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္သိတာလဲ ကုန္ပါျပီ။